migraine ခေါင်းကိုက်ခြင်း။ ဒီနာမည်ကို လူတော်တော်များများ ကြားဖူးကြမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ် တချို့လူတွေက ဒီရောဂါရှိနေတုန်းပါပဲ။ Migraine သည် နာတာရှည် အာရုံကြောရောဂါဟု ယူဆရပြီး လူဦးရေ၏ 20% အထိ သက်ရောက်နိုင် ကာ အမျိုးသမီးများသည် အမျိုးသားများထက် အန္တရာယ် 2-3 ဆ ပိုများသည်။ဖြစ်နိုင်ချေ အကြောင်းရင်းများမှာ စိတ်ဖိစီးမှု၊ လုံလောက်စွာ အနားယူခြင်း၊ အပူချိန်ပြောင်းလဲမှု ဒိန်ခဲ၊ ဒိန်ချဉ်၊ ကဖိန်းဓာတ် သို့မဟုတ် အရက်ပါသော အဖျော်ယမကာများအပြင် ဓမ္မတာလာစဉ်အတွင်း အမျိုးသမီးဟော်မုန်းပမာဏများသော tyramine ပါဝင်သော အစားအစာများကို စားသုံးပါ။ Migraine တက်လာတဲ့အခါ ၎င်းသည် ပြင်းထန်သော ခေါင်းကိုက်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်၊ များသောအားဖြင့် တစ်ဖက်တွင် တဆတ်ဆတ်တုန်နေပြီး စည်းချက်ကိုက်ခြင်း ၊ ပျို့အန်ခြင်း နှင့် ပြင်ပလှုံ့ဆော်မှုများကို အာရုံခံစားနိုင်မှု တိုးမြင့်လာခြင်းတို့ နှင့်အတူ ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အထူးသဖြင့် တောက်ပသော မီးရောင်များ၊ ကျယ်လောင်သော ဆူညံသံများ သို့မဟုတ် ညှော်နံ့များ သည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် အလွန်ပြင်းထန်နိုင်ပြီး အလုပ်ရပ်စဲပြီး တစ်ရေးတစ်မော အိပ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

လောလောဆယ်တွင် CGRP ကို ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ neuropeptide အမျိုးအစားတစ်ခုအဖြစ် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ဦးနှောက်အတွင်းရှိ သွေးကြောများကို ကျယ်စေပြီး အာရုံကြောများမှတစ်ဆင့် နာကျင်မှုကို လှုံ့ဆော်ပေးသည်။ CGRP ကို ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ရောဂါရှိသူများတွင် ပိုမိုများပြားစွာ တွေ့ရှိရသည်။ ထို့ကြောင့် CGRP ကိုတားစီးရန်ထိုးဆေးများအသုံးပြုခြင်းသည် migraine လူနာများအတွက်ရွေးချယ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် migraine ခေါင်းကိုက်ခြင်းကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ထိန်းချုပ်ရန် ဖြစ်နိုင်သည်။ ထိထိရောက်ရောက်

ခေါင်းကိုက်သောအခါတွင် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများကို မကြာခဏရှာဖွေရန် လိုအပ်ပါသည်။ ပြင်းထန်သောနာကျင်မှုကိုကုသရန်အသုံးပြုသောဆေးအုပ်စုတွင် nonsteroidal anti-inflammatory drug (NSAIDs)၊ triptans နှင့် ergotamine တို့ပါဝင်ပါသည်။ သို့သော် migraine ရှိသောသူများ၊ အချို့လူများသည် နေ့တိုင်းနီးပါး ခေါင်းကိုက်ခြင်းကို ခံစားရနိုင်သည်။ ထို့အပြင် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများ မကြာခဏသောက်ခြင်းသည် မပျောက်ပါ။ လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ကို ကျဆင်းစေသည်။ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံခြင်း သို့မဟုတ် ပုံမှန်အတိုင်း လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်းမရှိပါ။ လူနေမှုဘဝ ဆိုးရွားလာခြင်း အပါအဝင် ထို့ကြောင့် ခေါင်းကိုက်ဝေဒနာရှင်များတွင် ကြိုတင်ကာကွယ်ကုသခြင်းသည် အရေးကြီးပါသည်။ အထူးသဖြင့် ခေါင်းကိုက်တတ်တဲ့ သူတွေပေါ့။ နာကျင်မှုပြင်းထန်မှုများစွာရှိသည်။ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးတွေသောက်ပြီး မတုံ့ပြန်ဘူး။ သို့မဟုတ် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများ အသုံးပြုခြင်းမှ ဆန့်ကျင်မှုများ သို့မဟုတ် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ရှိပါသည်။

လက်ရှိအသုံးပြုနေသော ခံတွင်းခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ရောဂါကို ကာကွယ်သည့်ဆေးဝါးများတွင် ရင်တထိတ်ထိတ်ကျစေသောဆေးများ၊ စိတ်ဓာတ်ကျဆေးများနှင့် သွေးပေါင်ကျဆေးများ ပါဝင်သည်။သို့သော် အဆိုပါဆေးများသည် ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ခြင်းကို ကုသရန်အတွက် ဒီဇိုင်းထုတ်ထားခြင်းမဟုတ်ပါ။ ကုသခြင်းနှင့် ကာကွယ်ခြင်း။ တိုက်ရိုက်ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ခြင်း။ ဒါပေမယ့် ခေါင်းတစ်ခြမ်းကိုက်ခြင်းရဲ့ အကြိမ်ရေနဲ့ ပြင်းထန်မှုကို လျှော့ချဖို့အတွက် အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။ Calcitonin Gene – ဆက်စပ် Peptide (သို့) CGRP ကို အတိုချုံးပြီး ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုဟာ ခန္ဓာကိုယ်တွင်းရှိ နူရိုပက်တစ်အမျိုးအစားတစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ဦးနှောက်အာရုံကြောများမှတဆင့် နာကျင်မှုကို လက်ခံရရှိသည့် ယန္တရားပေါ်တွင် လုပ်ဆောင်သည်။ အထူးသဖြင့် ဦးခေါင်း၊ လည်ပင်းနှင့် မျက်နှာတို့တွင် နာကျင်မှုကို သယ်ဆောင်ပေးသည့် အဓိကအာရုံကြောဖြစ်သည့် ပဉ္စမ cranial nerve ဖြစ်သည်။

CGRP သည် ဦးနှောက်သွေးကြောများကို ချဲ့ထွင်စေသည့် အာနိသင်ရှိသည်။ ပြင်းထန်သော migraine ခေါင်းကိုက်ခြင်းကို ခံစားရသူများတွင် ပုံမှန်လူများထက် သွေးထဲတွင် CGRP ပမာဏ ပိုမိုမြင့်မားသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ CGRP ကိုရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် CGRP ကိုတားဆီးရန်ဆေးဝါးများဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးကိုဖြစ်ပေါ်စေသည်။ လက်ရှိတွင် CGRP ကိုတားစီးသောအဓိကဆေးအုပ်စုနှစ်စုရှိသည်။

1. CGRP monoclonal ပဋိပစ္စည်း
2. CGRP receptor antagonist

လူတွေရဲ့လေ့လာမှုကနေ CGRP monoclonal antibody အုပ်စုရှိ ဆေးဝါးများသည် migraine ရက်အရေအတွက်ကို လျှော့ချနိုင်ပြီး အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး အသုံးပြုမှုပမာဏကို လျှော့ချနိုင်သည်ကို တွေ့ရှိခဲ့သည်။ မိုင်ဂရိန်းဝေဒနာရှင်များအတွက် ဘဝအရည်အသွေးကိုလည်း မြှင့်တင်ပေးပါသည်။

ကုသရခက်ခဲသော migraine ဝေဒနာရှင်များတွင် အခြားကြိုတင်ကာကွယ်ဆေးများ (Prior Preventive Treatment Failure) ကို တုံ့ပြန်ခြင်းမရှိသော နာတာရှည် migraine နှင့် migraine ကဲ့သို့သော လေ့လာမှုတစ်ခု။  အကိုက်အခဲပျောက်ဆေး အလွန်အကျွံသုံးစွဲခြင်း (Medication Overuse Headache) သည် CGRP Monoclonal Antibody အုပ်စုရှိ ဆေးဝါးများကို အခြားပါးစပ်ကာကွယ်ဆေးများထက် ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ တုံ့ပြန်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အရေပြားအောက်တွင် ထိုးသွင်းခြင်း၏ အားသာချက်မှာ ဆေးထိုးတိုင်း ၁ လခန့် အကာအကွယ် အာနိသင်ရှိသောကြောင့် ဆေးသောက်ရန် မေ့လျော့ခြင်းပြဿနာကို လျှော့ချပေးသည်။ အခြား migraine ကာကွယ်ရေးဆေးများထက် ဆေးဘေးထွက်ဆိုးကျိုး သိသိသာသာနည်းပါးသည်။

placebo ထက် ပိုအဖြစ်များသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများမှာ ဆေးထိုးသည့်နေရာ၌ နာကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် နီခြင်း ပါဝင်သည်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းအပေါ်ပိုင်း ပိုးဝင်ခြင်းနှင့် ဝမ်းချုပ်ခြင်းသည် အပျော့စား ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများဖြစ်သည်။ ရေရှည်မှာ ဆေးကို ၃ နှစ်မှ ၅ နှစ်ခန့် အသုံးပြုသူများကို လိုက်ကြည့်ရာ CGRP Monoclonal Antibody သည် နှလုံးသွေးကြောစနစ်အတွက် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး အလွန်နည်းပါးကြောင်း၊ သွေးပေါင်ချိန်နှင့် နှလုံးခုန်နှုန်း မပြောင်းလဲကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။ အကျိုးသက်ရောက်မှုမရှိခြင်းအပါအဝင် အသည်း၏လုပ်ဆောင်ချက်ကို

Migraine ခေါင်းကိုက်ခြင်းသည် လူနေမှုဘဝ အပါအဝင် ခန္ဓာကိုယ်၊ စိတ်နှင့် လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ထိခိုက်စေသည့် ပြင်းထန်သော ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ကြိုတင်ကာကွယ်သော ဆေးဝါးများကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ကုသမှုသည် ရောဂါ၏ပြင်းထန်မှုကို လျှော့ချပေးနိုင်သည်။ CGRP Monoclonal Antibody အုပ်စုရှိ ဆေးဝါးများသည် နာကျင်မှုအပေါ် တိကျသော အာနိသင်များရှိသည်။ Migraine ခေါင်းကိုက်ခြင်းကို ထိရောက်စွာ အထူးသဖြင့် နာတာရှည် migraine ဝေဒနာရှင်များ သို့မဟုတ် အခြားကြိုတင်ကာကွယ်ဆေးများကို မတုံ့ပြန်သောသူများအတွက် အထူးမှန်ကန်ပြီး ရေရှည်လေ့လာမှုများက ကုသမှု၏ထိရောက်မှုနှင့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအနည်းငယ်သာရှိကြောင်း အတည်ပြုထားသည်။

အချက်အလက်- လေယာဉ်မှူး ဒေါက်တာ ကီရာတီကွန် ဝေါင်ဝိုင်ဝနစ်

ဦးနှောက်နှင့်အာရုံကြောရောဂါဗေဒပညာရှင် ဘန်ကောက်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဆေးရုံ