​

ข้อเคลื่อน (Dislocation)  

ข้อเคลื่อน (Dislocation) คือ การหลุดของข้อออกจากตำแหน่งปกติ ทำให้เยื่อหุ้มข้อมีการฉีกขาดหรือมีการยึดของกล้ามเนื้อ การที่ข้อเคลื่อนอาจมีอันตรายต่อเส้นประสาทและหลอดเลือดใกล้เคียง

กระดูกหัก (Fracture) 

กระดูกหัก (Fracture) คือ ภาวะที่มีการแตกหรือหักของกระดูก บริเวณที่หักอาจจะแตกเป็นรอย จะเคลื่อนออกจากกันหรือไม่ก็ได้ บางครั้งแตกเป็นหลายชิ้น ขึ้นอยู่กับลักษณะการบาดเจ็บและความรุนแรงของอุบัติเหตุ กระดูกหักอาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดความพิการหรือในบางรายอาจทำให้เสียชีวิตได้

อาการกระดูกหักและข้อเคลื่อน

1. มีความเจ็บปวด บวม บริเวณที่มีกระดูกหักหรือข้อเคลื่อน

2. สีของผิวหนัง รูปร่างของอวัยวะนั้น ๆ เปลี่ยนแปลงไปจากรูปร่างปกติ

3. ไม่สามารถเคลื่อนไหวบริเวณนั้นได้ หรือเคลื่อนไหวแล้วจะเจ็บปวดมาก

4. มีการหดสั้นของอวัยวะ เช่น แขน 

5. อาจคลำพบปลายหรือหัวกระดูกที่เคลื่อนหรือหักออกมา
   
   
   

การปฐมพยาบาลผู้ป่วยกระดูกหักและข้อเคลื่อน

1. อย่าพยายามดึงข้อ หรือจัดกระดูกให้เข้าที่ด้วยตนเอง

2. หากจำเป็นต้องถอดเสื้อผ้าออก ควรใช้วิธีตัดตามตะเข็บ

3. ใช้วัสดุที่หาได้หนุนหรือประคองข้อให้บริเวณที่บาดเจ็บนั้นอยู่นิ่ง ๆ และอยู่ในท่าที่สบาย ด้วยการใช้ผ้าพยุงหรือดามไว้ด้วยเฝือกชั่วคราวให้อยู่ในท่าพัก

4. ประคบบริเวณที่บาดเจ็บด้วยความเย็น เช่น ผ้าหรือถุงใส่น้ำแข็ง

5. การเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บเพื่อเคลื่อนย้ายออกจากสถานที่มีอันตรายไปสู่โรงพยาบาล การเคลื่อนย้ายอย่างถูกวิธีจะช่วยลดความพิการและอันตรายต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นได้

6. รีบนำส่งโรงพยาบาล
   
   
   

หลักการเข้าเฝือกชั่วคราว

1. วัสดุที่ใช้ดามต้องยาวกว่าอวัยวะส่วนที่หัก โดยเฉพาะจะต้องยาวพอที่จะบังคับข้อต่อที่อยู่เหนือและใต้บริเวณที่สงสัยว่ากระดูกหัก เช่น ขาท่อนล่างหัก ข้อเข่าและข้อเท้าจะต้องถูกบังคับไว้ด้วยเฝือก เป็นต้น

2. ไม่วางเฝือกลงบนบริเวณที่กระดูกหักโดยตรง ควรมีสิ่งอื่นรอง เช่น ผ้าหรือสำลีวางไว้ตลอดแนวเฝือก เพื่อไม่ให้เฝือกกดลงบนบริเวณผิวหนังโดยตรง ซึ่งทำให้เจ็บปวดและเกิดเป็นแผลจากเฝือกกดได้

3. มัดเฝือกกับอวัยวะที่หักให้แน่นพอที่จะประคองส่วนที่หักได้ แต่ต้องไม่แน่นเกินไป ถ้ารัดแน่นจนเกินไปจะกดขัดขวางการไหลเวียนของเลือดทำให้เกิดอันตรายได้ ต้องระวังอย่าให้ปมเชือกกดแผล และคอยตรวจบริเวณที่หักเป็นระยะ ๆ เพราะอาจจะมีการบวม ซึ่งจะต้องคลายเชือกที่ผูกให้แน่นน้อยลง

4. บริเวณที่เข้าเฝือกจะต้องจัดให้อยู่ในท่าที่สุขสบายที่สุด อย่าจัดกระดูกให้เข้ารูปเดิม ไม่ว่ากระดูกที่หักจะโค้ง โก่ง หรือ คด ก็ควรเข้าเฝือกในท่าที่เป็นอยู่

ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลกรุงเทพอินเตอร์เนชั่นแนล
บริการให้คำปรึกษาและวิเคราะห์ปัญหากระดูกหักตลอด 24 ชั่วโมง
โดยแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกหัก 
โทร 0 2310 3000 หรือ โทร 1719